Minister van Energie Zuhal Demir draait vandaag de kraan van het coöperatieve warmtenet Warmte Verzilverd open: de restwarmte van de Agfa-Gevaertfabriek verwarmt nu de eerste industriële gebruiker. Binnenkort sluiten ook verschillende bedrijven en iets meer dan 300 woningen aan op dit duurzame, collectieve verwarmingssysteem.
“Er wordt nog steeds massaal gebruikgemaakt van fossiele brandstoffen om te verwarmen. Tegelijk zien we dat er nog een groot potentieel is om restwarmte te benutten. Op dat vlak kunnen warmtenetten een cruciale schakel vormen: energie die anders verloren gaat, wordt zo op een duurzame manier hergebruikt”, aldus minister Demir.
Het project wordt gerealiseerd onder de impuls van Kelvin Solutions. De samenwerking met burgerenergiecoöperaties ZuidtrAnt-W en Ecopower resulteerde in de oprichting van Warmte Verzilverd in het najaar van 2019. Begin juli 2020 legde provinciegouverneur Cathy Berx de eerste leiding, daarna volgde er een heus huzarenstukje: op de site van Agfa-Gevaert werd de distributiecentrale gebouwd, het hart van het warmtenet. De aanleg van het tracé met 3,5 km leidingen gebeurde in nauw overleg met de omwonenden om de impact langs drukke verkeersassen in Mortsel te beperken. Na een geslaagde druktest van het warmtenet wordt vandaag, amper een half jaar na de eerste buislegging, de eerste warmte geleverd.
“De snelheid waarmee we dit project realiseerden, ondanks de beperkingen door COVID-19, danken we vooral aan de vlotte samenwerking binnen Warmte Verzilverd en de goede verstandhouding met externe partners, aannemers en openbare besturen. Met Vlaams expertisebureau Kelvin Solutions en de plaatselijke burgercoöperaties zijn we bovendien lokaal sterk verankerd. Ook de buurt wordt nauw betrokken: we organiseren informatiemomenten, herstellen en optimaliseren het openbaar domein in dialoog met de buurtbewoners en iedereen kan mee investeren in het warmtenet.” – Karen Feyen, Warmte Verzilverd.
Bedrijven, burgers en overheid slaan de handen in elkaar
Warmte Verzilverd kan rekenen op de financiële steun van de Vlaamse Overheid. Het ingebrachte kapitaal is daarnaast volledig afkomstig van burgers die mee willen investeren in lokale, duurzame energie. Via energiecoöperaties ZuidtrAnt-W en Ecopower kunnen buren, toekomstige bewoners, medewerkers van de omringende bedrijven en andere geïnteresseerden mede-eigenaar worden van het warmtenet en delen in de winst. Dankzij de coöperatieve aanpak blijven nieuw ontwikkelde energievoorzieningen in handen van de burgers, wat het nodige lokale draagvlak creëert voor het versnellen van de energietransitie.
“Het potentieel aan industriële restwarmte in Vlaanderen is erg groot. Dit warmtenet is een perfect voorbeeld uit de praktijk dat aantoont hoe we warmteverlies kunnen omzetten in klimaatvriendelijke energiewinst wanneer bedrijven, de overheid én burgers de handen in elkaar slaan. De industrie zet al jaren in op energie-efficiëntie, maar kan zo ook een positieve impact hebben op de omgeving rond het bedrijf.” – Zuhal Demir, minister van Energie.
Eerste stap in een cluster van warmtenetten
Kelvin Solutions zorgde voor een technische installatie van zeer hoge kwaliteit en betrouwbaarheid dankzij de consequente keuze voor hoge industriële standaarden, doorgedreven automatisatie en slimme oplossingen, bijvoorbeeld een hogere isolatieklasse dan wat typisch gangbaar is. Ook de uitbating wordt volledig in eigen beheer opgenomen. Op tien jaar tijd mikken de initiatiefnemers op 16.000 ton CO2-besparing.
Samen met het aansluiten van de woningen en bedrijven op het warmtenet, breekt meteen ook de volgende fase aan. De voorbereidingen voor verdere uitbreiding zijn volop aan de gang. Zo wordt er op termijn in de provincie Antwerpen clusters gecreëerd worden van onderling verbonden warmtenetten en kunnen zo veel mogelijk burgers en bedrijven gebruikmaken van duurzame warmte in plaats van aardgas of andere fossiele brandstoffen.
Zo trots dat we dit project mee mogen aanvuren met onze partners, en zo veel goesting in het vervolg van het verhaal!
